هم سنجی روایت «جم» در اسطوره و حماسه

author

Abstract:

امروز یه لطف پیشرفت مطالعات ساختار گرا و نظریه‌های روایت‌شناسی، امکان بازشناسی گونه‌های مختلف روایی یه شکل دقیق‌تری فراهم آمده است. شناخت قوانین روایی حاکم بر هر یک از گونه‌های و تفاوت‌های ساختاری میان آن‌ها، به درک بهتر تمایزهای میان ژانرهای گوناگون کلام کمک شایانی خواهد کرد. «حماسه» گونه‌ای است که بر اثر تکامل جنیه‌هایی از روایت اسطوره‌ای به وجود آمده است. هدف ما در جستار، هم‌سنجی یک روایت اسطوره‌ای مشخص(در اوستا و متون پهلوی) با ساخت همان روایت در شاهنامه است. مقصود ازچنین مقایسه‌ای، بررسی این مسأله است که ساخت این روایت اسطوره‌ای پس از انتقال و بازسرایی در شاهنامه، چه تفاوت‌هایی کرده است. با وجود شباهت برخی رئوس اصلی داستان جمشید در اسطوره و حماسه، تفاوت‌های مهمی نیز میان این دو وجود دارد که در این مقاله تلاش می‌‌کنیم به بررسی برخی از آن‌ها بپردازیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اسطوره جام جم و عرفان اسلامی

جام در ادبیات فارسی با تعابیری متنوّع مانند جام جم، جام جهان بین، جام جهان نما، جام گیتی نما و مانند آن، مفاهیم خاصی یافته است که از یک سو با اساطیر ایرانی و از سوی دیگر با عرفان ایرانی- اسلامی و ادبیات مزدیسنا در هم آمیخته و در پیوند است. در این آمیختگی «فرّ» و «جام» در اساطیر ایرانی، نمودهایی چون مرغ وارغن، آب، سنگ، مهره، پیاله و مانند آن را به خود می گیرد و سرانجام با تطوّر و تحوّل معنایی خود تب...

full text

حماسه گیلگمش و روایت های مختلف

حماسهء گیلگمش که اصل سومری اما روایت بابلی دارد از ترجمهء زبانهای اروپایی از لوحه های سنگی آن به زبان فارسی برگردانده شده است و در قالب چند ترجمهءکامل یا تلخیص به دست ما رسیده است. هر چند سیر اصلی داستان یک روایت دارد اما در بسیاری موارد مطالبی متفاوت در بعضی از روایات بیان شده است. در این تحقیق به تمام جزییات نمی پردازیم زیرا توضیحات برخی موارد تأثیری عمده در فهم اصل داستان ندارد اما در مواردی...

full text

نقد کتاب از اسطوره تا حماسه هفت گفتار در شاهنامه‌پژوهی

چکیده شاهنامۀ فردوسی به‌منزلة برجسته‌ترین منظومة ادب حماسی زبان فارسی همواره مورد توجه پژوهش‌گران بوده و جنبه‌های متفاوت این اثر مانند زبان، محتوا، ساختار، اساطیر، و شخصیت‌های متن بررسی شده و به صورت کتاب یا در قالب مقاله به جامعۀ علمی ارائه شده است؛ هریک از این آثار جنبه‌های ارزش‌مند و احتمالاً کاستی‌هایی دارد که مطرح‌کردن آن‌ها و توضیحات نویسنده می‌تواند زوایای دیگری را روشن کند که ممکن است از...

full text

تکوین و تحول قهرمانان در گذر از اسطوره به حماسه

اسطوره‌ها همیشه به یک حال نمی‌مانند، بلکه با گذر زمان برخی از آنها با شکل جدیدتر به صورت داستان‌های حماسی نمودار می‌شوند. در این تغییر و تبدیل، دگرگونی‌هایی در داستان اسطوره‌ای صورت می‌پذیرد. دلایل گوناگونی برای تبدیل اسطوره به حماسه وجود دارد و داستان‌ها در طی تحوّل خود به جابه‌جایی، شکستگی، قلب، حذف و ... دچار می‌گردند. در ورود اسطوره به حماسه، قهرمان‌ها هم از این تغییر به کنار نمی‌مانند. در ا...

full text

اسطوره جام جم و عرفان اسلامی

جام در ادبیات فارسی با تعابیری متنوّع مانند جام جم، جام جهان بین، جام جهان نما، جام گیتی نما و مانند آن، مفاهیم خاصی یافته است که از یک سو با اساطیر ایرانی و از سوی دیگر با عرفان ایرانی- اسلامی و ادبیات مزدیسنا در هم آمیخته و در پیوند است. در این آمیختگی «فرّ» و «جام» در اساطیر ایرانی، نمودهایی چون مرغ وارغن، آب، سنگ، مهره، پیاله و مانند آن را به خود می گیرد و سرانجام با تطوّر و تحوّل معنایی خود تب...

full text

سیر تحول ایزد وای از اسطوره به کیکاووس در حماسه

اشراف بر پیشینة اساطیری شخصیت‌های حماسی، در تحلیل کارکردهای آنان در آثار ادبی کمک قابل توجهی خواهد کرد. مطالعة خویشکاری‌های ایزد وای و وجود برخی تشابهات میان این ایزد و کاووس شاهنامه سبب گردید تا به مقایسة تطبیقی میان این دو شخصیت اساطیری بپردازیم. کاووس شاهنامه، از بزرگ‌ترین پادشاهان حماسی ایران و برخوردار از پیشینه‌ای اساطیری است. وای نیز، ایزد باد و هواست که بر فضای تهی میا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 49

pages  9- 30

publication date 2011-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023